سیاست گذاران و مدیران هر جامعه برای ایجاد سلامت و توزیع برابر آن در بین مردم، نیاز به شاخص هایی دارند که بتواند بار (Burden) ناشی از بیماری ها و آسیب ها را در جامعه به گونه ای ملموس برای آنها بیان نماید. واحد(Disability Adjusted Life Years) (DALYs) ، دارای این ویژگی است. مجموع عمر از دست رفته در نتیجه مرگ زودرس، به علاوه زمان سپری شده توام با ناتوانی و معلولیت، در بار بیماری ها یا (DALYs) به صورت کمی شده و برای هر بیماری و آسیب نشان داده می شود.سرطان پستان، شایع ترین سرطان در زنان و شایع ترین علت مرگ و میر زنان 44 -40 ساله محسوب می شود. به همین علت محاسبه بار ایجاد شده توسط آن و تعیین سهم این بار از کل بار ایجاد شده توسط مجموعه سرطان ها در ایران، برنامه ریزان را قادر می سازد که منابع را به نحو متناسبی توزیع نموده و بتوانند میزان پیشرفت برنامه های مبارزه را به صورت علمی و موثر ارزیابی کنند. در همین راستا مطالعه بزرگی با عنوان «محاسبه بار بیماری ها و آسیب ها و عوامل خطر آنها» از سال 1382 در معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آغاز شد و این پژوهش بخشی از مطالعه مزبور است. در این طرح، روش کار خاصی برای مدلسازی سرطان ها در جمعیت، در نظر گرفته شد و نرم افزار ویژه ای نیز برای این کار طراحی گردید. در این مطالعه: 1- بار سرطان پستان در هر هزار نفر جمعیت در ایران در زنان، 0.62 (DALYs) به دست آمد. بار سرطان در زنان ایرانی نسبت به منطقه  مدیترانه  شرقی (1.1 (DALYs)/1000) و کل جهان (1.99 (DALYs)/1000) پایین تر بود. 2- پیک سنی بار این سرطان در زنان ایرانی در گروه های سنی 59-45 و بالای 80 سال بود. 3- سال های از دست رفته به علت مرگ زودرس یا ناتوانی به ازای هزار نفر ((DALYs)/1000) در گروه های سنی 59-45، 69-60 و 79-70 سال در زنان ایرانی کمتر از موارد مشابه در منطقه مدیترانه شرقی و همچنین جهان است. 

زمینه و هدف:حفظ، اعاده و ارتقای عادلانه سلامت جامعه وظیفه دولت هاست. برای اتخاذ تصمیم های صحیح و هدایت درست منابع محدود بخش سلامت، نیاز به شاخصی است که زیان های ناشی از مرگ های زود هنگام به هر علت و ناشی از ناتوانی های حاصل از پیامدهای غیر کشنده بیماری را کنار هم قرارداده و بر اساس یک واحد مشترک بیان کند و شاخص سال های از دست رفته به علت مرگ زودرس یا ناتوانی دارای این ویژگی است. سرطان مری سومین سرطان شایع دستگاه گوارش و از میان انواع سرطان ها، سرطان مری به عنوان سومین عامل مرگ و میر در استان گلستان می باشد. و از طرفی میزان بروز آن در استان گلستان بالاترین میزان در کشور است. این مطالعه در نظر دارد با محاسبه بار این سرطان ضمن تعیین اهمیت این بیماری در استان، زمینه ارزیابی علمی و موثر برنامه های مبارزه با این سرطان را نیز فراهم آورد.روش بررسی:در این مطالعه توصیفی مقطعی بار سرطان مری مربوط به سال 1387 در استان گلستان محاسبه و برآورد شد. اطلاعات لازم برای ورود به نرم افزار شامل جمعیت استان ، میزان مرگ و میزان بروز ناشی از سرطان مری به ترتیب از سرشماری سال 1385، نظام ثبت مرگ، نظام ثبت سرطان و اطلاعات مربوط به بیماران موجود در پایگاه اطلاعاتی کلینیک اترک جمع آوری شد.یافته ها:بار سرطان مری در استان گلستان 2992.48 سال در کل جمعیت این استان است که 1533.65 سال در مردان و 1408.46 در زنان به علت مرگ زودرس و 25.54 سال در مردان و 24.84 سال در زنان به علت ناتوانی می باشد. بار سرطان مری در هر هزار نفر جمعیت استان گلستان در زنان برابر 1.76 سال و در مردان 1.88 سال می باشد. پیک سنی بار سرطان مری در گروه سنی 60 تا 80 سال و 80 سال به بالا می باشد.نتیجه گیری:بالاتر بودن بار سرطان مری در استان گلستان نسبت به کشور با توجه به میزان بالاتر بروز آن در استان قابل توجیه است. به نظر می رسد سرطان مری از اولویت های نظام سلامت استان است، ولی قضاوت قطعی مستلزم محاسبه بار سایر سرطان ها، بیماری ها و آسیب ها در سطح استان و رتبه بندی آنها می باشد.

زمینه و هدف این مطالعه در تلاش است تا به منظور ارزیابی بار بیماری در سطح استان های کشور، تفاوت های استانی علل اصلی سال های عمر از دست رفته زودرس در سنین سالمندی در سال 1395 را بررسی کند. روش بررسی این مطالعه به صورت توصیفی-مقطعی است که در سال 1395 در سطح استانی و کشوری انجام شده است. این داده ها از سامانه ثبت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اخذ شده و با استفاده از روش استاندارد سازمان بهداشت جهانی، تعداد سال های از دست رفته عمر بر اساس سه علت مرگ برای سالمندان محاسبه شده است. یافته ها سهم فوت سالمندان از کل فوت ها از 43 درصد در استان سیستان و بلوچستان تا 77 درصد در استان گیلان در نوسان بود. استان گلستان بالاترین میزان سال های از دست رفته عمر به علت مرگ زودرس ناشی از بیماری های قلبی-عروقی (345 در هزار) و سرطان ها (227 در هزار) در سنین سالمندی را داشتند و استان کرمان با میزان 81 در هزار بالاترین میزان سال های از دست رفته عمر ناشی از بیماری های دستگاه تنفسی در این سنین داشتند. نتیجه گیری افزایش نسبت جمعیت سالخورده در آینده و به تبع آن روند رو به رشد مرگ و میرها در این سنین و به منظور مدیریت بهتر آن توجه به تفاوت های استانی و پتانسیل های بهبود وضعیت سلامت سالمندان، به ویژه در زمینه علل فوت ضروری است.

زمینه و هدف حوادث یکی از علل اصلی مرگ در بسیاری از کشور های جهان می باشد. ایران یکی از بالاترین میزان? های مرگ بدلیل آسیب های غیرعمد در بین کشورها را دارد. اولین قدم در پیشگیری و کنترل حوادث جمع آوری اطلاعات پایه در مورد گستره و نوع آسیب ها می? باشد. روش کار مطالعه حاضر به منظور برآورد بار ناشی از مرگ بدلیل سوانح و حوادث در استان اردبیل انجام شد. اطلاعات مرگ از اطلاعات ثبت در سامانه نظام ثبت مرگ دانشگاه علوم پزشکی اردبیل استخراج گردید. برای محاسبه تعداد سال? های از دست رفته عمر نیز از جدول امید به زندگی استاندارد از دست رفته در سایت سازمان بهداشت جهانی استفاده شد. یافته ها از مجموع 402 مورد مرگ بدلیل حوادث 9/76 درصد مرد و 1/23 درصد زن بودند. میانگین سنی متوفیان 4/39 و 2/54 درصد در مناطق شهری و 8/45 درصد در مناطق روستایی سکونت داشتند. تعداد سال? های از دست رفته عمر ناشی از سوانح و حوادث برای کل جمعیت 16493 سال و بیشترین مقدار مربوط به حوادث ترافیکی با 6628 سال بود. بیشترین تعداد سال های از دست رفته عمر در گروه سنی24-20 سال بود. نتیجه گیری میزان بروز مرگ ناشی از حوادث 64/31 در صدهزار نفر برآورد شد. با توجه به میزان بالای مرگ از حوادث و سالهای از دست رفته عمر ناشی از آن در استان اردبیل باید این مساله به عنوان یک مشکل جدی بهداشت عمومی تلقی شده و برنامه? ریزی لازم در خصوص پیشگیری از این آسیب ها انجام یابد.

سابقه و هدف: سوانح ترافیکی یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی است که سلامت انسان ها را به خطر انداخته است و به عنوان علت اصلی سال های عمر ازدست رفته و سال های تطبیق شده با ناتوانی در جهان مطرح می باشد. این مطالعه باهدف برآورد بار ناشی از سوانح و حوادث ترافیکی در استان قزوین انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه برآورد بار بیماری بود. جامعه موردمطالعه جمعیت تحت پوشش استان قزوین در سال 1390 بود. آمار مرگ ومیر ناشی از سوانح و حوادث ترافیکی جهت محاسبه سال های ازدست رفته عمر به علت مرگ زودرس از داده های نظام ثبت مرگ ومیر به دست آمد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش شناسی سازمان جهانی بهداشت برای برآورد تعداد سال های ازدست رفته ناشی از مرگ زودرس، تعداد سال های ازدست رفته به علت ناتوانی و تعداد سال های تطبیق شده با ناتوانی توسط نرم افزار Excel و spss نسخه 16 ا نجام شد. در این مطالعه اصول اخلاقی رعایت و از کمیته اخلاق مجوز کسب گردید.یافته ها: طی سال 1390 در استان قزوین تعداد سال های تطبیق شده با ناتوانی ناشی از سوانح و حوادث ترافیکی 8.5 در هزار بود که 6.1 در هزار به علت مرگ زودرس و 2.4 در هزار به علت ناتوانی ازدست رفته بود. میزان کل سال های عمر ازدست رفته در مردان 13.9 در هزار و در زنان 3.4 در هزار بود. بیشترین میزان کل سال های عمر ازدست رفته در گروه سنی 15-29 (12.4 در هزار) متمرکز بود.نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، میزان بروز مرگ ومیر، تعداد سال های تطبیق شده با ناتوانی، تعداد سال های ازدست رفته ناشی از مرگ زودرس و تعداد سال های ازدست رفته به علت ناتوانی ناشی از سوانح ترافیکی در استان قزوین نسبت به میانگین جهانی بالاتر می باشد. پیشنهاد می گردد مسوولین ذی ربط با بهبود ایمنی راه ها، ایمنی وسایل نقلیه و اجرای قوانین راهنمایی و رانندگی با جدیت هرچه بیشتر تلاش نمایند میزان بروز مرگ ومیر، تعداد سال های تطبیق شده با ناتوانی، تعداد سال های ازدست رفته ناشی از مرگ زودرس و تعداد سال های ازدست رفته به علت ناتوانی ناشی از سوانح ترافیکی در این استان را کاهش دهند.

مقدمه و هدف برای اثربخش ترشدن برنامه ها و مداخلات اجتماعی کنترل کننده ی بار بیماری ها، نیاز است که سیاست گذاران شواهد معتبری درباره ی نقش تعیین کننده های اقتصادی اجتماعی داشته باشند. این مطالعه با هدف بررسی رابطه ی شاخص اقتصادی اجتماعی و شاخص فراهمی منابع با بار بیماری ها در بین استان های کشور در سال 2019 انجام شده است. روش کار این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده های استانی سال 2019 انجام شد. داده های استانی مورد نیاز از گزارش سال نامه ی آماری و گزارش هزینهی درآمد خانوار مرکز آمار و داده های مربوط به سال های تعدیل شده با ناتوانی و مرگ زودرس (دالی) از تخمین های بار بیماری سال 2019 استخراج شدند. نابرابری دالی از طریق تخمین شاخص تمرکز و استخراج منحنی تمرکز در فاصله ی اطمینان 95 درصد بررسی شد. تحلیل های انجام شده در محیط نرم افزار استتا 15 انجام شدند. یافته ها در سال 2019 میانگین دالی سرانه 98/3 ±,33/18 بوده است. میانگین شاخص اقتصادی اجتماعی و شاخص فراهمی منابع برای 31 استان به ترتیب 21/0 ±,37/0 و 20/0 ±,64/0، به دست آمدند. با درنظرگرفتن تفاوت در منابع موجود (کووریت)، بین چارک های اقتصادی اجتماعی، تفاوت معنادار آماری از نظر توزیع دالی سرانه وجود داشت (01/0>P)، به طوری که اندازه ی اثر تعلق به چارک اقتصادی اجتماعی 758/0 به دست آمد (01/0>P)؛ اما اندازه ی اثر تفاوت در فراهمی منابع از نظر آماری معنادار نبود. نتیجه گیری سیاستگذاران سلامت در سطح ملی و استانی باید سعی کنند از طریق ترویج برنامه های تشویق سبک سالم زندگی، توسعه ی دسترسی همگانی به خدمات غربالگری زودرس و هدف گیری پیشگیری از علل مرگ ومیر نابرابری را کاهش دهند.

زمینه و هدف: شاخص سال های عمر تطبیق شده برای ناتوانی ((DALYs)) پیامدهای کشنده و غیرکشنده بیماری ها و آسیب ها را در قالب یک عدد خلاصه کرده و مشکلات سلامت جوامع را به صورت کمی بیان می نماید هدف از این تحقیق برآورد بار بیماری های کودکان 0-14 سال بر حسب شاخص DALY در سطح ملی می باشد.روش تحقیق: از روش های سازمان جهانی بهداشت برای برآورد بار مرگ زودرس، بار ناتوانی و DALY استفاده شد. چند تطبیق در روش های مزبور صورت گرفت.یافته ها: تعداد DALY ناشی از بیماری های کودکان 0-14 سال، 2981919 سال بود: %56 این میزان عمر از دست رفته به علت مرگ زودرس و %44 آن عمر از دست رفته به علت ناتوانی بود؛ %37 به علت بیماری های هنگام تولد و عوارض ناشی از زایمان، %30 ناشی از حوادث عمدی و غیرعمدی، %7 در اثر بیماری های مادرزادی، %5 به علت بیماری های تغذیه ای و متابولیک، %4 در اثر بیماری های دستگاه گوارش و بقیه در اثر سایر بیماری ها بود. تعداد DALY  ناشی از بیماری های کودکان 0-14 سال عبارت است از: 1330175 سال در دختران و 1651744 سال در پسران. نسبت (DALYs) ناشی از بیماری های کودکان 0-14 سال به کل، 207.44 در 1000 بود. بیماری ها و اختلالات هنگام تولد بالاترین بار را در کودکان 0-14 سال ایجاد می کردند که به ترتیب عبارت بود از: 621875 سال در پسران و 480127 سال در دختران.نتیجه گیری: نتایج بار ملی بیماری ها عینی ترین شواهد موردنیاز برای سیاست گزاری و مدیریت برنامه های سلامت، پژوهش های سلامت و توسعه منابع بخش سلامت می باشند.

مقدمه: برای اتخاذ سیاست­ ها و راهبردهای مناسب برای تأمین، حفظ و ارتقای سلامت باید اطلاعات و شاخص­ های دقیقی وجود داشته باشد. در این بررسی سعی شده سال­ های از دست رفته عمر به علت مرگ زودرس که یکی از شاخص ­های اولویت­ بندی مشکلات سلامت جامعه محسوب می­ گردد محاسبه شود. موارد و روش کار: در این مطالعه مقطعی، اطلاعات مربوط به تعداد سه علت عمده مرگ­ و­ میر (مرگ­ و میر ناشی از بیماری­ های قلبی-عروقی، سرطان و تومور و حوادث غیرعمد) از سازمان ثبت احوال کل کشور در سال 1395 اخذ شد. مقدار YLL بر اساس دستور العمل Global Burden of Disease 2010  محاسبه شد. کلیه اطلاعات پس از جمع­ آوری در نرم­ افزار اکسل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ ها: بر اساس آمار سازمان ثبت­ احوال­ کل کشور  10739 مورد مرگ در استان کرمانشاه اتفاق افتاد. توزیع درصدی علل مرگ در سه گروه عمده مرگ­ و­میر نشان داد که بیشترین مرگ­ ها ناشی از بیماری­ های قلبی عروقی با 45/6 درصد است. پس از آن مرگ­ های ناشی از سرطان­ ها و تومور­ها 11/1 درصد، حوادث غیرعمد 7/6 درصد و سایر علل 35/6 بود. تعداد سال­ های از­ دست ­رفته عمر به علت مرگ زودرس در مردان به دلیل بیمارهای قلبی-عروقی 48774 سال (49/4 در هزار نفر)، سرطان­ و تومور 17310 سال (17/5 در هزار نفر) و حوادث غیر عمد 28941 (29/3 در هزار نفر)، در زنان به دلیل بیماری­ های قلبی عروقی 76703 سال (38/1 در هزار نفر)، سرطان و تومور 12121 (12/6 در هزار نفر) و حوادث غیر عمد 10049 (10/4 در هزار نفر ) به دست آمد. سال­ های از دست ­رفته عمر برای کل مرگ و­میر­ها در مردان (29/29 در هر هزار نفر) و زنان (10/42 در هر هزار نفر) به دست آمد. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج این بررسی و بالابودن تعداد سال های از دست رفته عمر به علت بیماری های قلبی عروقی و حوادث غیرعمد در سطح استان، خصوصاً در مردان به نظر می رسد که برنامه های مداخلاتی مناسب تری برای گروه های سنی در خطر و مردان استان نیاز باشد.

مقدمه و اهداف: حوادث ترافیکی، یک مشکل بزرگ سلامت عمومی است که پیشگیری مداوم و موثر از آن نیازمند تلاش های هماهنگ و همه جانبه است. این مطالعه به منظور محاسبه بار سوانح و حوادث ترافیکی در استان خراسان جنوبی در سال 1384 طراحی و اجرا گردید.روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه بار بیماری (Burden of disease study) است. جامعه مورد مطالعه، جمعیت تحت پوشش استان خراسان جنوبی در سال 84 بود. در این مطالعه، برای حفظ قابلیت مقایسه، از روش شناسی به کار رفته در مطالعه اصلی بار جهانی بیماری ها در سال 2003 برای محاسبه سال های از دست رفته ناشی از مرگ زودرس، سال های عمر با ناتوانی و سال های عمر با ناتوانی تعدیل شده استفاده شد.نتایج: طی سال 1384 در سطح استان خراسان جنوبی تعداد 7456 سال ناشی از سوانح و حوادث ترافیکی از دست رفته است که تعداد سال های از دست رفته ناشی از مرگ زودرس و همراه با ناتوانی ((DALYs)) 13.28 در هزار بود و بیشترین میزان تعداد سال های از دست رفته ناشی از مرگ زودرس و همراه با ناتوانی ((DALYs) در هزار) به ترتیب در گروه های سنی 44-30 سال (20.86 در هزار) و 29- 15 سال (16.96 در هزار) قرار داشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این بررسی پیشنهاد می گردد برنامه های مداخلاتی مناسب به منظور پیشگیری از بروز سوانح و حوادث ترافیکی، به حداقل رساندن صدمات و عوارض ناشی از آن ها و ارزیابی نتیجه نهایی این برنامه ها در سطوح مختلف و بویژه در گروه های سنی زیر 44 سال و مردان صورت گیرد.

مقدمه: سوانح و حوادث دومین علت مرگ در کشور و یک مشکل سلامت عمومی محسوب می شوند، از آنجایی که قدم اول برای برنامه ریزی مشکلات سلامتی در جامعه الویت بندی مشکلات سلامتی می باشد در این بررسی سعی شده است سال های از دست رفته به علت مرگ از حوادث عمدی و غیر عمدی، که به عنوان یکی از شاخص های الویت بندی مشکلات سلامتی محسوب می گردد، محاسبه شود.مواد و روش ها: این بررسی بر روی تعداد مرگ هایی که به علت سوانح و حوادث در ساکنین استان مازندران اتفاق افتاده انجام شده است. با مراجعه به اطلاعات نظام ثبت مرگ و استخراج اطلاعات مربوط به استان مازندران و روش استاندارد سازمان بهداشت جهانی تعداد سال های از دست رفته به علت مرگ از سوانح عمدی و غیر عمدی در استان محاسبه شده است.یافته ها: در طی سال 1387 در سطح استان مازندران 39421 سال به علت مرگ از سوانح عمدی و غیر عمدی از دست رفته است. که 30489 سال آن مربوط به مردان و 8923 سال آن مربوط به زن های استان بوده است و بیش ترین تعداد سال های از دست رفته در هر دو جنس به ترتیب مربوط به گروه های سنی 24-20 سال، 6871 سال، 29-25 سال برابر با 5380 سال و گروه سنی 19-15 سال برابر با 4948 سال می باشد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این بررسی و بالا بودن تعداد سال های از دست رفته به علت سوانح در سطح استان، خصوصا در مردان، به نظر می رسد برنامه های مداخلاتی مناسب تری برای گروه سنی در خطر و مردان استان نیاز باشد.